HET IMAGO VAN PASEN

 

Het is duidelijk dat het paasfeest een andere uitstraling heeft dan het kerstfeest.
Waar je bij Kerstmis denkt aan gezelligheid, kaarslicht, kerstboom, en familiebezoek, roept Pasen associaties op met kale paastakken, winderig en fris weer en een overdaad aan hardgekookte en met verf besmeurde eieren. Terwijl de oprispingen van de eieren nog in de weg zitten, moet je dan naar de meubelboulevard. En ’s avonds maar weer eens Jesus Christ Superstar op televisie.
Met Kerst is de emotie duidelijk: er is blijdschap vanwege de geboorte van een kind. Met Pasen, gevierd op wisselende dagen, ligt dat minder eenduidig. Welke emotie overheerst hier?  Na een week van ellende en smart vier je de opstanding van Jesus uit de dood. Dat heeft toch iets ongeloofwaardigs. Met de kennis van nu zou je kunnen zeggen, dat Jozef van A. zijn werk maar half gedaan heeft. Ich will Jesum selbst begraben. Dat had ie beter aan een ander over kunnen laten.
De paastakken, als pendant van de kerstboom, zijn nooit echt doorgebroken en de Paashaas haalt het niet bij de Kerstman. Kortom, Pasen lijdt aan een imagoprobleem.

Natuurlijk, het zijn toptijden voor handelaren in eieren en chocolade paaseitjes. In een managementopleiding heb ik eens een casus moeten oplossen over de inzet van tijdelijk personeel in de chocoladebranche. Later bleek, dat de chocolade eitjes het hele jaar door geproduceerd worden. Zo doet de  real-life kip dat natuurlijk ook. Het kan overigens zo maar zijn, dat er nu een technoloog van het Productschap voor Pluimvee zit te broeden op het idee om de genen van kippen zo te manipuleren dat ze in de maand vóór Pasen tien keer zoveel eieren leggen. (Komen we dan niet weer bij de oorspronkelijke natuur uit, vraag ik me af, zoals andere vogels ook hun eieren in het voorjaar leggen?).

Eitjes verstoppen vond ik vroeger een van de leukste onderdelen van de paasdagen. Toen onze kinderen klein waren, was één verstopronde bij lange na niet genoeg. Het spel moest steeds herhaald worden. Na verloop van tijd wist je niet meer op wat voor onmogelijke plaatsen de eieren waren verstopt. Zag je ’s zomers onder de kachel of onder een varen in te tuin opeens een gekleurd zilverpapiertje glinsteren.
Laten we overigens in de paastijd de Matthaeus Passion niet vergeten. Dat zou je in marketingtermen booming business kunnen noemen. De Matthaeus is een sterk merk. Elke omroep zendt zijn eigen Matthaeus-gerelateerd programma uit. Iemand heeft uitgerekend, dat er in deze dagen zo’n 200.000 Nederlanders ‘iets met de Matthaeus doen’. Volgens het magazine Zing wordt er 147 maal een gezongen passieverhaal uitgevoerd, waarvan 15 keer in de provincie Utrecht en meer dan 40 keer in Noord-Holland. Vergeleken met Noord-Holland is de Utrechtse markt blijkbaar nog niet verzadigd. Hier lijkt nog enige groei mogelijk. Maar als dit zo doorgaat komen we op een gegeven ogenblik publiek tekort. Iedereen wil  op het podium staan.  Advocaat Oscar Hammerstein liet op radio 4 weten, dat de Matthaeus Passion het enige muziekstuk is dat hem nooit verveelt en dat hij telkens opnieuw kan horen. Ik zou  dat niet willen onderschrijven. Enige rantsoenering lijkt me op zijn plaats. Een Matthaeus in de zomer kan mij niet bekoren.
Marketingmensen weten hoe het met cash-cows afloopt. Elk product heeft zijn levenscyclus. Wat meer variatie in het muzikale aanbod zou daarom geen kwaad kunnen. Denk bijvoorbeeld eens aan het Stabat Mater. Naast die van Pergolesi zijn er meer dan 200 composities op deze  tekst gemaakt. Onder meer Scarlatti (A) en Rheinberger schreven prachtige werken.

Zou het niet eens goed zijn als er een topteam van marketeers en co-creators aan de slag gaat met het product Pasen?  De vraag is:  wie geeft de opdracht? De detailhandel of de katholieke kerk?

En, nog belangrijker,  wat zou het imago moeten zijn? Wat mij betreft gaan we terug naar het paasfeest als einde van de vastentijd. Dan gaan we het vasten voor grote groepen opnieuw invoeren. In deze tijden van overdaad en overconsumptie enerzijds en economische crisis anderzijds lijkt mij matiging een aansprekend thema. Bovendien worden de tandartsen blij, als je je snoeptrommeltje in één keer leeg eet in plaats van een over 40 dagen gespreide consumptie.